Cuardaigh

Aer

<p>Sonraí faoi bhearta monatóireachta agus forfheidhmithe cáilíochta aeir agus conas gearán a dhéanamh maidir le truailliú aeir.</p>

Tá cáilíocht aeir na hÉireann go maith i gcoitinne, ach léiríonn stáisiúin mhonatóireachta ar fud na hÉireann gurb iad ábhar cáithníneach den chuid is mó ó bhreosla soladach a dhó inár dtithe, agus dé-ocsaíd nítrigine a thagann ó thrácht bóthair den chuid is mó, na príomhbhagairtí fós ar cháilíocht mhaith aeir.   Bíonn tionchar suntasach ag truailliú aeir ar an tsláinte, agus meastar go mbíonn baint ag galair a bhaineann le truailliú aeir le 1,400 bás roimh am gach bliain in Éirinn. 

Monatóireacht a dhéanamh ar cháilíocht an aeir in Éirinn: 

Tá an Ghníomhaireacht um Chaomhnú Comhshaoil (GCC) freagrach as monatóireacht agus tuairisciú a dhéanamh ar cháilíocht an aeir tríd an gClár Monatóireachta um Cháilíocht an Aeir Chomhthimpeallaigh (AAMP). Tá sonraí fíor-ama agus stairiúla ar cháilíocht aeir na hÉireann ar fáil ag www.airquality.ie

Is uirlis luachmhar é an tInnéacs um Cháilíocht Aeir don tSláinte (AQIH) don phobal chun tuiscint a fháil ar cháilíocht an aeir ina gceantar.   Tá sé ríthábhachtach do dhaoine aonair a bheith ar an eolas faoi léamha AQIH agus an chomhairle sláinte a chuirtear ar fáil a leanúint—go háirithe ar laethanta nuair a bhíonn cáilíocht an aeir lag nó an-lag—chun cabhrú le rioscaí sláinte gaolmhara a mhaolú.

Monatóireacht a dhéanamh ar cháilíocht an aeir i gContae na Gaillimhe:

Is i mbailte beaga agus móra araon is suntasaí imní maidir le cáilíocht an aeir. Leagann sé seo béim ar an ngá atá le feasacht agus gníomhaíocht mhéadaithe.   I gContae na Gaillimhe, déantar monatóireacht ar cháilíocht an aeir ag dhá phríomhshuíomh:

  • Béal Átha na Sluaighe (Stáisiún Monatóireachta Náisiúnta ar Cháilíocht Aeir) - Féach sonraí
  • Tuaim (Stáisiún Monatóireachta Áitiúil ar Cháilíocht Aeir) - Féach sonraí

Déanann na stáisiúin seo leibhéal ábhair cháithnínigh san aer a thomhas, PM10 agus PM2.5 go sonrach.

Cad is féidir leat a dhéanamh: 

Is féidir le gach duine cabhrú le feabhas a chur ar cháilíocht an aeir trí roghanna atá neamhdhíobhálach don chomhshaol a dhéanamh, amhail:

  • Laghdú ar úsáid breoslaí soladacha le haghaidh téimh
  • Roghanna iompair níos glaine a úsáid

Ceadúnas astaíochtaí aeir

Cé go mbeidh ceadúnas Astaíochtaí Tionsclaíocha ón nGníomhaireacht um Chaomhnú Comhshaoil (GCC) ag teastáil i gcás go leor gníomhaíochtaí móra tionsclaíocha, tá gníomhaíochtaí tionsclaíocha áirithe nach dtagann faoi chúram cheadúnú GCC, ach a bhféadfadh Ceadúnas Astaíochtaí Aeir ón údarás áitiúil a bheith ag teastáil ina leith faoi na Rialacháin um Acht um Thruailliú Aeir, 1987, (Ceadúnú Gléasra Tionsclaíoch), 1988. 

Déantar iniúchadh bliantúil ar gach suíomh ceadúnaithe chun a chinntiú go gcomhlíontar coinníollacha an cheadúnais amhail teorainneacha astaíochtaí.   

Tá an Ghníomhaireacht um Chaomhnú Comhshaoil (GCC) freagrach as achomhairc cheadúnais faoin Acht um Thruailliú Aeir a phróiseáil. Le haghaidh tuilleadh eolais maidir leis na hachomhairc seo, féach ar an nasc seo a leanas: - http://www.epa.ie/licensing/air/actappeals/  

Tá cóip dár bhFoirm Iarratais reatha ar Cheadúnas Aeir ar fáil ar iarratas.  

Rialacháin tuaslagóra

Is gáis iad comhdhúile so-ghalaithe orgánacha, nó VOCanna, a astaítear san aer ó tháirgí nó ó phróisis áirithe. Tá cuid acu díobhálach leo féin, lena n-áirítear cuid acu a chruthaíonn ailse agus a bhfuil tionchar eile acu ar an tsláinte.   Ina theannta sin, is féidir le cuid acu imoibriú le gáis eile agus truailleáin aeir eile a fhoirmiú tar éis dóibh a bheith san aer, rud a d’fhéadfadh drochthionchar gearrthéarmach agus fadtéarmach a bheith acu ar an tsláinte.     

Tá rialacháin i bhfeidhm chun astaíochtaí comhdhúile so-ghalaithe orgánacha (VOCanna) isteach sa chomhshaol a laghdú, go háirithe trí astaíochtaí san aer a rialú, a chosc agus a laghdú agus ar an gcaoi sin tionchar diúltach ar shláinte an duine agus ar an gcomhshaol a laghdú. Is é an rialachán a bhaineann le comhdhúile so-ghalaithe orgánacha ná I.R. Uimh. de 2012 – Rialachán an Aontais Eorpaigh (Suiteálacha agus Gníomhaíochtaí ina nÚsáidtear Tuaslagóirí Orgánacha) 2012

I measc na ngnólachtaí a ndéantar difear dóibh tá saoráidí tirimghlanta a úsáideann tuaslagóirí, agus ní mór na suiteálacha seo a dheimhniú faoi na rialacháin.   I measc na ngnólachtaí eile a bhfuil tionchar orthu tá printéirí, brataitheoirí dromchla, agus cuideachtaí cógaisíochta. Ceanglaítear ar na gnólachtaí seo iarratas a dhéanamh ar Theastas Astaíochtaí Gaile Tuaslagóirí Orgánacha. Cinntíonn an deimhniú seo go gcomhlíonann an gnólacht rialacháin a chuireann teorainn le hábhar comhdhúile so-ghalaithe orgánacha (VOCanna) rud a laghdóidh rioscaí sláinte agus tionchar comhshaoil.  

Tá Treoirlínte Dea-Chleachtais maidir le Tirimghlanadh ar fáil chun cabhrú leis na gnólachtaí seo na bearta riachtanacha a thuiscint agus a chur i bhfeidhm chun astaíochtaí VOC a rialú agus a laghdú.  

<drupal-media data-entity-type="media" data-entity-uuid="0b1b79ab-8685-445f-8e4b-dac6d42c8066"> </drupal-media>

Chun tuilleadh eolais mhionsonraithe a fháil faoi thuaslagóirí agus rialacháin ghaolmhara, is acmhainn luachmhar é suíomh gréasáin na Gníomhaireachta um Chaomhnú Comhshaoil (GCC). Cuireann siad forbhreathnuithe teicniúla, sainmhínithe rialála, agus aicmithe VOCanna ar fáil.  

Tá údarás ag Comhairle Chontae na Gaillimhe pionóis a ghearradh ar ghnólachtaí nach bhfuil cláraithe nó nach gcomhlíonann na rialacháin. Tá na bearta seo i bhfeidhm chun spreagadh a thabhairt do gach gnólacht a úsáideann tuaslagóirí na Treoirlínte Dea-Chleachtais maidir le Tirimghlanadh agus rialacháin ábhartha eile a leanúint. Laghdaíonn sé tionchar a n-oibríochtaí ar an gcomhshaol.  

Maidir leis an liosta reatha de ghnólachtaí agus suiteálacha comhlíontacha i gContae na Gaillimhe: 

Register of Dry Cleaners & Installations.pdf 

Dry Cleaners Information Leaflet 2025.pdf 

Rialacháin maidir le péinteanna ornáideacha

Cuireann Rialacháin an Aontais Eorpaigh (Péinteanna, Vearnaisí, Táirgí agus Gníomhaíochtaí Athchríochnaithe Feithicle) 2012 (I.R. Uimh. 564 de 2012) teorainn le hábhar iomlán na gcomhdhúl so-ghalaithe orgánach i bpéinteanna agus vearnaisí áirithe agus i dtáirgí athchríochnaithe feithiclí.    Is é an aidhm atá leis seo ná truailliú aeir a chosc nó a laghdú, rud a eascraíonn as rannchuidiú comhdhúile orgánacha so-ghalaithe le foirmiú ózóin trópaisféarach.  

Is iad buailteoirí painéil, mórdhíoltóirí mótair agus soláthróirí péinte na príomhearnálacha atá faoi réir na Rialachán seo.   Ní mór do ghnólachtaí a dhéanann spraephéinteáil feithicle agus painéalbhualadh iarratas a dhéanamh chuig Comhairle Chontae na Gaillimhe ar Theastas Péinteanna Maisiúla.     

Téann an Chomhairle sa tóir ar úsáideoirí neamhchláraithe nó neamhchomhlíontacha trí na rialacháin thuas agus an tAcht Forálacha Ilghnéitheacha 2015 (Fíneálacha a Eisiúint) a fhorfheidhmiú.  

Físeán Faisnéise maidir le Péinteanna Maisiúla: https://youtu.be/GvTC62Bn_I4  

Treoirlínte Dea-Chleachtais maidir le Painéalbhualadh

Tá tuilleadh eolais ar fáil ó shuíomh gréasáin an GCC ag:  Péinteanna Maisiúla  

Coinníonn Comhairle Chontae na Gaillimhe clár d’úsáideoirí comhlíontacha ar Chlár na bPéinteanna Maisiúla.  

Liosta Reatha de Bhuailteoirí Painéil Ceadaithe NASC BRISTE 

Caithfidh soláthraithe péinteanna a bheith ar an eolas freisin gur cion é táirgí athchríochnaithe feithiclí neamhchomhlíontacha a chur ar an margadh.  Coinnímid clár freisin de ghnólachtaí tráchtála sa chontae a dhíolann ábhair phéinte maisiúla.  

Register Galway County Council.pdf 

Rialacháin maidir le breosla soladach

Tá Rialacháin an Achta um Thruailliú Aeir 1987 (Breoslaí Soladacha) i bhfeidhm in Éirinn ón 31 Deireadh Fómhair 2022. Bíonn tionchar ag na rialacháin nua seo ar shealbhóirí tí, ar mhiondíoltóirí, agus ar dhaoine a bhfuil baint acu le breoslaí soladacha a tháirgeadh nó a allmhairiú. Is é aidhm na Rialachán srian a chur le scaoileadh truailleán ó dhó breoslaí soladacha sa bhaile agus cáilíocht an aeir a chosaint agus a fheabhsú.    

Faoi na Rialacháin, tá cosc ar bhreosla soladach a mhiondíol nó a dháileadh chun críocha dócháin le haghaidh téimh (spáis nó uisce) i dteallach i dteach cónaithe nó in áitreabh ceadúnaithe nach breosla soladach ceadaithe faoi na Rialacháin é. Ní mór breoslaí soladacha ceadaithe a lipéadú leis na focail “comhlíonann an t-ábhar Rialacháin an Achta um Thruailliú Aeir” agus ní mór uimhir chlárúcháin táirgeora GCC a bheith ar an bpacáistiú freisin. Déantar é seo chun muinín a thabhairt don mhiondíoltóir agus don sealbhóir tí gur breosla ceadaithe é an táirge. 

Chun go gceadófar iad, ní mór do ghual agus do bhreoslaí soladacha monaraithe cloí leis na ceanglais ábhartha: 

  • Tá ráta astaíochta deataigh acu atá níos lú ná 10 gram san uair.
  • Ní mór cion sulfair a bheith níos lú ná 2% de réir meáchain. Laghdófar é seo go 1% tar éis measúnú margaidh ón 1 Meán Fómhair 2025.
  • Táirgí Monaraithe Páirtbhithmhais. Ní mór ráta astaíochta deataigh níos lú ná 5 ghram san uair a bheith aige seo.
  • Táirgí Bithmhaise 100% (lena n-áirítear táirgí adhmaid agus lomáin):
  • Más rud é go soláthraítear é in aonaid dhá mhéadar ciúbach nó níos lú, ní mór go mbeadh cion taise níos lú ná 25% ann, ag laghdú go 20% ón 1 Meán Fómhair 2025.  

Forchuireann na rialacháin oibleagáidí ar tháirgeoirí, allmhaireoirí agus miondíoltóirí breoslaí soladacha freisin chun comhlíonadh a chinntiú. Cuireann an Roinn Comhshaoil, Aeráide agus Cumarsáide Ceisteanna Coitianta agus acmhainní nuashonraithe ar fáil ar a suíomh gréasáin do pháirtithe leasmhara éagsúla lena n-áirítear úinéirí tí, allmhaireoirí adhmaid tine, táirgeoirí breosla sholadaigh, miondíoltóirí, cúiréirí, cuideachtaí iompair, agus cuideachtaí meán.   Chun tuilleadh eolais agus físeáin oideachais a fháil, is féidir leat cuairt a thabhairt ar shuíomh gréasáin oifigiúil an rialtais ag www.gov.ie/cleanair.  

Cuireann Comhairle Chontae na Gaillimhe na rialacháin seo i bhfeidhm ar tháirgeoirí, iompróirí agus miondíoltóirí laistigh den chontae chun comhlíonadh a chinntiú. Ní gá do mhiondíoltóirí déileáil ach le táirgeoirí cláraithe. Ní mór dóibh a chinntiú go bhfuil gach táirge a thairgtear lena dhíol ceadaithe ag an GCC. Is cion é breoslaí soladacha a dhíol gan ceadú.  

Déan gearán faoi thruailliú aeir

Más mian leat gearán a chur isteach maidir le truailliú aeir, líon isteach an Fhoirm Ghearáin Chomhshaoil seo a leanas agus seol ar ais chuig an seoladh mar a iarrtar  

Féach ar Threoirlínte an GCC maidir le Gearáin Chomhshaoil: 

<drupal-media data-entity-type="media" data-entity-uuid="d90c4298-c9c7-4a48-96d7-0c148536bd6c"> </drupal-media>

Déan teagmháil lenár bhfoireann Chomhshaoil

Address

An Roinn Comhshaoil
Áras an Chontae
Cnoc na Radharc
Co. Galway
H91 H6KX

Phone numbers

Phone

Office hours

Sunday Closed
Monday - Friday 9:00 am - 4:00 pm
Saturday Closed