Cuardaigh

Uisce

<p>Faisnéis faoi mhonatóireacht cháilíochta uisce, gearáin faoi cháilíocht uisce, agus rialáil ar cheadúnas sceite, dabhcha séarachais, scaipeadh sloda séarachais.</p>

Éilíonn Treoir Réime an Aontais maidir le hUisce ar gach Ballstát cáilíocht an uisce a chosaint agus a fheabhsú i ngach uisce ionas go mbainfimid stádas éiceolaíoch maith amach faoi 2027 ar a dhéanaí.   Baineann sé le haibhneacha, lochanna, uisce talún agus uiscí cósta idirthréimhseacha.   Éilíonn an Treoir go n-ullmhófar pleananna bainistíochta ar bhonn abhantraí agus sonraítear modh struchtúrtha ann chun na pleananna seo a fhorbairt.

Tá tuilleadh eolais ar fáil ar: https://www.catchments.ie/guide-water-framework-directive/  

Plean Bainistíochta Abhantraí 2022-2027:  

D’fhoilsigh an Roinn Tithíochta, Rialtais Áitiúil agus Oidhreachta an 3ú Plean Bainistíochta Abhantraí d’Éirinn i mí Mheán Fómhair 2024 dar teideal ‘Plean Gníomhaíochta Uisce 2024 – Plean Bainistíochta Abhantraí d’Éirinn’.   Leagtar amach sa Phlean treochlár chun réimsí uisce na hÉireann a athbhunú go dtí stádas coibhéiseach le ‘stádas maith’ nó níos fearr agus chun uisce a chosaint ar aon mheath breise.  Díríonn an plean seo ar cháilíocht an uisce a chosaint agus a athbhunú trí thruailliú a chosc agus a laghdú, trí fheidhmeanna éiceachórais nádúrtha aibhneacha a athbhunú agus trí leanúint d’infheistíocht a dhéanamh i mbonneagar uisce.   Ós rud é nach bhfuil ach 52% d’aibhneacha; 48% de lochanna, agus 63% de dhobharlaigh chósta ag baint amach an chaighdeáin cháilíochta uisce atá leagtha síos ag dlí an Aontais agus an dlí náisiúnta faoi láthair, tá gníomh láithreach agus cuimsitheach riachtanach chun an Plean seo a chur i gcrích agus feabhsuithe a bhaint amach go náisiúnta.     Faoin bPlean, tá an t-údarás áitiúil freagrach as comhordú a dhéanamh ar chur i bhfeidhm na mbeart ar an láthair.   

Feidhmeanna cáilíochta uisce Chomhairle Chontae na Gaillimhe:  

  • Sampláil aibhneacha agus lochanna mar chuid de chlár monatóireachta na Treorach Réime maidir le hUisce.
  • Clár imscrúdaithe samplála abhann a chur i bhfeidhm.
  • Cigireachtaí ar chlóis fheirme agus ar ghníomhaíochtaí a bhaineann le talmhaíocht.
  • Ceadúnú agus monatóireacht a dhéanamh ar scaoileadh eisilteach trádála agus eisilteach de chineál tí >5m3 in aghaidh an lae chuig uiscí nach bhfreastalaíonn an córas séarachais phoiblí orthu.
  • Gearáin faoi thruailliú uisce a bhaineann le truailliú talmhaíochta, fuíolluisce, dabhcha séarachais, sceitheadh, agus doirteadh neamhúdaraithe san uisce a imscrúdú. 

Monatóireacht ar cháilíocht uisce snámha

Tá Comhairle Chontae na Gaillimhe freagrach as cáilíocht an uisce a bhainistiú agus monatóireacht a dhéanamh uirthi ag limistéir shnámha ainmnithe, trí shocrú a dhéanamh go dtógfar samplaí uisce agus go ndéanfar anailís orthu i rith an tséasúir snámha.    

Tá an fhaisnéis monatóireachta uisce seo ar fad ar fáil ar https://www.beaches.ie/ áit ar féidir leat rochtain a fháil ar an bhfaisnéis foilsithe is déanaí maidir le cáilíocht uisce gach trá, atá rangaithe mar ‘iontach’, ‘maith’, ‘leordhóthanach’ nó ‘lag’.    

Monatóireacht ar cháilíocht uisce abhann agus locha

Déanann údaráis áitiúla monatóireacht ar cháilíocht uisce in aibhneacha agus i lochanna chun sláinte an phobail agus an comhshaol a chosaint. Áirítear ar ár gcuspóirí: -  

  • Tá sé mar aidhm againn feabhas a chur ar cháilíocht an uisce in aibhneacha, i lochanna, agus i ndobharlaigh eile a bhfuil drochchaighdeán nó cáilíocht mheasartha acu faoi láthair.
  • I gcás limistéar uisce atá go maith cheana féin nó a bhfuil cáilíocht den scoth acu, ba mhaith linn iad a choinneáil ag an leibhéal sin.
  • Ba mhaith linn acmhainní uisce a úsáid ar bhealach a chinntíonn go bhfanfaidh siad glan agus go mbeidh siad ar fáil do na glúnta atá le teacht.   

Monatóireacht ar shreabhadh abhann

Déanann an Ghníomhaireacht um Chaomhnú Comhshaoil ​​Faireachán ar Shreabhadh Abhann thar ceann Chomhairle Chontae na Gaillimhe.

Chun tuilleadh eolais a fháil, féach: https://www.epa.ie/our-services/monitoring--assessment/freshwater--marine/rivers/water-level-and-flow/   

Ceadúnais doirte

Eisítear ceadúnais doirte faoi Alt 4 den Acht Rialtais Áitiúil (Truailliú Uisce) 1977, arna leasú i 1990, i leith sceitheadh eisilteach trádála chuig uiscí dromchla nó screamhuisce. Leagann ceadúnais síos coinníollacha ionas go ndéantar an doirteadh a chóireáil agus a rialú ar bhealach a chosnaíonn an comhshaol.  Ní mór ceadúnas doirte a fháil faoin Acht Rialtais Áitiúil (Truailliú Uisce), 1977, i gcás na nithe seo a leanas: -  

  • Gach doirteadh fuíolluisce tí isteach in uisce dromchla
  • Gach doirteadh eisilteach trádála isteach in uisce dromchla nó in uisce talún
  • Gach doirteadh fuíolluisce tí is mó ná 5m3 in aon tréimhse 24 uair an chloig a urscaoiltear chuig uiscíoch (talamhuisce) ó dhabhach shéarachais nó aonad diúscartha eile trí limistéar síothlaithe, poll súite nó modh eile
  • Gach doirteadh eisilteach trádála isteach in uisce talún
  • Gach doirteadh eisilteach trádála isteach sa séarach. Deonaíonn Uisce Éireann na ceadúnais seo 

Is cion faoin Acht é eisilteach trádála a scaoileadh isteach in uiscí gan cheadúnas.  Ina theannta sin, is cion faoin Acht Rialtais Áitiúil (Truailliú Uisce) 1977, arna leasú, mainneachtain cloí le téarmaí agus coinníollacha Ceadúnais Doirte.  

Doirteadh in Uiscí – Ceadúnais Alt 4:  

Éilíonn gníomhaíochtaí a scaoileann fuíolluisce go díreach isteach in abhainn ceadúnas, de réir Alt 4 de na hAchtanna Rialtais Áitiúil (Truailliú Uisce), 1977 – 2007. Sula n-eiseofar ceadúnas, ní mór do Chomhairle Chontae na Gaillimhe a bheith sásta go ndéantar an fuíolluisce a chóireáil go leordhóthanach agus nach mbeidh truailliú uisce mar thoradh air. Leagann an Ceadúnas Doirte coinníollacha síos, ionas go ndéantar an doirteadh a chóireáil agus a rialú ar bhealach a chosnaíonn an timpeallacht ghlactha. 

Iarratas ar Dhoirteadh in Uisce Dromchla: 

Iarratas ar Dhoirteadh i Screamhuisce: 

Doirteadh i Séaraigh – Ceadúnas Alt 16:  

Éilítear ceadúnas le haghaidh scaoileadh eisiltigh trádála isteach i séaraigh, de réir Alt 16 d’Achtanna an Rialtais Áitiúil (Truailliú Uisce), 1977 – 2007.    Tá iarratais le déanamh ar líne chuig Uisce Éireann trína shuíomh gréasáin ag Uisce Éireann  

Clár na gCeadúnas maidir le Doirteadh in Uiscí:  

Coinnímid clár poiblí de cheadúnais chun fuíolluisce a scaoileadh isteach in uisce talún, in aibhneacha, i lochanna agus san fharraige.   Is féidir é seo a fheiceáil ar líne NASC CHUN CLÁRÚ  

Dabhcha Séarachais/Córais Chóireála Fuíolluisce Tí (DWWTS)

Tá córas cóireála fuíolluisce tí (DWWTS) ag roinnt úinéirí tí in Éirinn chun a gcuid fuíolluisce a bhailiú, a chóireáil agus a urscaoileadh. Is cineál amháin DWWTS iad dabhcha séarachais. Mura bhfuil do dhabhach ag obair i gceart, is féidir leis tobair phríobháideacha nó foinsí uisce a thruailliú. Is féidir le huisce éillithe ó DWWTSanna pataiginí (baictéir, frídíní agus feithidí) agus ceimiceáin dhíobhálacha a iompar a d’fhéadfadh tinneas tromchúiseach a chur faoi deara. Is féidir leis damáiste a dhéanamh don chomhshaol.    

Tá tuilleadh eolais faoi conas aire a thabhairt do do dhabhach shéarachais ar fáil anseo:  

 

Sloda a bhaint as Dabhcha Séarachais/ó Chórais Chóireála Fuíolluisce Tí

Is ortsa atá an fhreagracht do umar séipteach a choinneáil ag obair i gceart agus sloda a bhaint as go rialta. Ní féidir leat ach conraitheoir ceadúnaithe a úsáid chun do dhabhach shéarachais a fholmhú.  Tá liosta de chonraitheoirí a bhfuil cead acu umair séipteacha a fholmhú ar fáil ag www.nwcpo.ie   

Tá eolas d’fheirmeoirí maidir le conas sloda a scaipeadh go sábháilte óna ndabhcha féin ar a dtalamh féin ar fáil anseo:

 

Toibreacha

Tá soláthairtí uisce ó thobair phríobháideacha i mbaol go mór ó thruailliú ó dhabhcha séarachais toisc go mbraitheann siad ar chaighdeán maith uisce a thagann go díreach ón talamh. Is féidir bileog eolais maidir le conas an tobar a chosaint a fháil anseo:

 

Plean Cigireachta Náisiúnta

Déanann Comhairle Chontae na Gaillimhe cigireachtaí gach bliain faoin bPlean Náisiúnta Cigireachta de chuid GCC. Ní féidir le húinéirí tí a iarraidh go ndéanfadh an tÚdarás Áitiúil cigireacht mura bhfuil litir faighte ó LAWPRO. Ní mór incháilitheacht a dheimhniú leis seo nó go bhfuil an mhaoin atá i gceist laistigh de Dhobharcheantar Cuspóra Ard-Stádais.    

Is féidir leat an léarscáil seo a sheiceáil le fáil amach an bhfuil do mhaoin i ndobharcheantar cuspóra ard-stádas: Dobharcheantair Chuspóra Ard-Stádais)  

Chun eolas a fháil faoi chigireacht ar dhabhach shéarachais cliceáil anseo:  

 

Cláraigh do Dhabhach Shéarachais  

Ní chláraíonn údaráis áitiúla dabhcha séarachais. Chun do dhabhach shéarachais a chlárú, nó chun taifid chlárúcháin a fháil, déan teagmháil dhíreach le Cosain Ár nUisce. 

Tabhair cuairt ar: www.protectourwater.ie    

Teileafón: 01-6438484 seirbhísí ar fáil ó 10:00 go 14.00. 

ríomhphost: support@protectourwater.ie 

Deontais um Dabhach Shéarachais

Tá deontais ar fáil chun cabhrú le úinéirí tí le costas na n-oibreacha chun córas cóireála fuíolluisce tí (DWWTS) a fhreastalaíonn ar theach a leigheas, a dheisiú, a uasghrádú nó a athsholáthar. Is féidir leat a bheith incháilithe chun iarratas a dhéanamh ar dheontas má chomhlíonann tú na critéir atá leagtha amach sna Téarmaí agus Coinníollacha don Scéim. Tá 3 scéim deontas éagsúla ar fáil: -  

  • Deontas DWWTS faoin gCigireacht Náisiúnta
  • Deontas DWWTS i Réimsí Tosaíochta le haghaidh Gnímh
  • Deontas DWWTS i nDobharcheantar Cuspóra Ardstádais  

Is féidir leat tuilleadh eolais a fháil faoi na deontais seo ag an nasc seo:   

Gov.ie - Córais Chóireála Fuíolluisce Tí  

Rialacháin agus Forfheidhmiú um Dabhach Shéarachais

Forálann Acht na Seirbhísí Uisce, 2007 agus Acht na Seirbhísí Uisce (Leasú) 2012 don Phlean Cigireachta Náisiúnta agus don Scéim Deontas. Is iad seo a leanas na rialacháin atá mar bhonn leis na scéimeanna deontas éagsúla: -  

  • Rialacháin Tithíochta (Deontas do Chórais Cóireála Fuíolluisce Tí faoin bPlean Cigireachta Náisiúnta) 2023 I.R. Uimh. 562 de 2023
  • Rialacháin Tithíochta (Deontas Córais Cóireála Fuíolluisce Tí do Limistéir Tosaíochta le haghaidh Gníomhaíochta) 2023 I.R. Uimh. 563 de 2023
  • Rialacháin Tithíochta (Deontas Córais Cóireála Fuíolluisce Tí do Dhobharcheantair Chuspóra Ard-Stádas) 2023 I.R. Uimh. 564 de 2023  

Is cion é gan cloí le fógra comhairleach. Gníomhóidh an Roinn Comhshaoil faoin Acht um Sheirbhísí Uisce chun comhlíonadh a chinntiú.  

Séarachas-sloda

Rialaíonn údaráis áitiúla scaipeadh sloda séarachais ag feirmeoirí agus úinéirí talún ar a gcuid tailte.  Ní féidir sloda ó Ionaid Chóireála Fuíolluisce agus dabhcha séarachais a úsáid sa Talmhaíocht ach amháin i gcomhréir le: -  

  • Na Rialacháin um Bainistiú Dramhaíola (Sloda Séarachais a Úsáid sa Talmhaíocht), 1998.
  • Na Rialacháin um Bainistiú Dramhaíola (Sloda Séarachais a Úsáid sa Talmhaíocht), 2001.   

Forálann na Rialacháin seo do chlárú agus rialáil áiseanna sloda séarachais chun ceanglais na Treorach Réime Dramhaíola a chomhlíonadh.    

Treoirlínte maidir le Scaipeadh Sliodair/Leasacháin: -  

  • Seiceáil réamhaisnéis na haimsire sula scaipeann tú. Ná cuir leasacháin orgánacha ná ceimiceacha nuair a bhíonn báisteach throm tuartha laistigh de na 48 uair an chloig atá romhainn (thart ar 4 lá).  

Seachain leasachán orgánach nó ceimiceach a scaipeadh:  

  • Ar thalamh fliuch nó báite
  • Ar thalamh reoite nó clúdaithe le sneachta
  • Ar thalamh a chlaonann go géar i dtreo aibhneacha, sruthán, lochanna agus buncharraig nochtaithe
  • Níor cheart leasachán ceimiceach a chur laistigh de 1.5m d'aon uiscebhealach.
  • Seachain truailliú uiscí dromchla agus tobair trí mhaoláin a fhágáil eatarthu agus an talamh ar a gcuirtear leasacháin orgánacha i bhfeidhm.  

Deimhniú Áiseanna Sloda Séarachais  

Ní mór d’oibreoirí áiseanna sloda séarachais clárú leis an údarás áitiúil le haghaidh deimhniú clárúcháin chun freastal ar riachtanais maidir le bainistiú dramhaíola.    

Chun cloí le hAirteagal 7 (1) de na Rialacháin um Bainistiú Dramhaíola (Clárú Saoráide Sloda Séarachais) 2010 (I.R. Uimh. 32/2010) gach Oibreoir saoráidí stórála sloda séarachais:  

  • Ní mór dóibh clárú leis an údarás áitiúil le haghaidh Deimhniú Clárúcháin chun go bhféadfar sloda séarachais chóireáilte a stóráil go sábháilte ina limistéar feidhme.
  • Tá coinníollacha sonracha ag gabháil le gach deimhniú a eisítear nach mór a chomhlíonadh.
  • Déanfar cigireacht agus iniúchadh ar gach áis i rith na bliana.
  • Ní mór Tuarascáil Chomhshaoil bhliantúil a chur faoi bhráid Chomhairle Chontae na Gaillimhe gach bliain. Ní mór sonraí a sholáthar ann faoi fheidhmíocht na saoráide le 12 mhí anuas.  

An clár séarachais-sloda sa talmhaíocht 

Coinníonn údaráis áitiúla clár poiblí de fheirmeoirí agus úinéirí talún a scaipeann sloda séarachais ar a gcuid tailte.  

Forfheidhmiú na Rialachán um Shaoráidí Sloda Séarachais 

Rialaíonn údaráis áitiúla stóráil dramhaíola in áiseanna sloda séarachais ó ionaid chóireála fuíolluisce agus dabhcha séarachais.  Forálann na Rialacháin seo do chlárú agus rialáil áiseanna sloda séarachais chun freastal ar riachtanais na Treorach Réime Dramhaíola.  

Clár áiseanna sloda séarachais  

Coinníonn údaráis áitiúla clár poiblí d’áiseanna sloda séarachais.  

  • Tugadh isteach na Rialacháin um Bainistiú Dramhaíola (Clárú Saoráide Slóda Séarachais) I.R. Uimh. 32 de 2010 an 2 Feabhra 2010 agus féadfar iad a leasú.
  • Forálann na Rialacháin seo do chlárú agus rialáil áiseanna sloda séarachais chun ceanglais na Treorach Réime Dramhaíola a chomhlíonadh.
  • Níl áiseanna atá rialaithe cheana féin faoi reachtaíocht chomhshaoil eile amhail áiseanna ceadúnaithe faoi na hAchtanna um Bainistíocht Dramhaíola san áireamh.  

Cliceáil anseo chun Clár na n-áiseanna sloda séarachais i gContae na Gaillimhe a fháil.  

 

Measúnú ar an bplean bainistíochta cothaitheach 

Féadfaidh údaráis áitiúla pleananna bainistíochta cothaitheach a mheas chun a chinntiú nach ndéanfaidh scaipeadh sloda agus leasacháin orgánacha damáiste don chomhshaol.  

Is cur chuige dea-chleachtais é pleanáil bainistíochta cothaitheach a bhfuil sé mar aidhm aige: 

  • Toradh agus cáilíocht na mbarr a bharrfheabhsú agus ionchur leasacháin a íoslaghdú.
  • Cinntíonn sé seo tionchar íosta chun ár n-acmhainní ithreach agus uisce a chosaint.  

Éilíonn údaráis áitiúla go gcuirfí isteach pleananna bainistithe cothaitheach chun a chinntiú nach ndéanfaidh scaipeadh sloda agus leasacháin orgánacha dochar don chomhshaol.  

Déan teagmháil lenár bhfoireann Chomhshaoil

Address

An Roinn Comhshaoil
Áras an Chontae
Cnoc na Radharc
Co. Galway
H91 H6KX

Phone numbers

Phone

Office hours

Sunday Closed
Monday - Friday 9:00 am - 4:00 pm
Saturday Closed